یکی از کوچکترین اعضای بدن هر انسانی، دندانهای او است، که مسئولیتهای بزرگی را به دوش میکشد. در طول شبانه روز دندانها مسئول خرد کردن خوراک مصرفی انسانها هستند که به همین سبب نیاز به توجه مداوم و مراقبت همیشگی دارند، به طوری که توصیه میشود روزانه حداقل یک بار و حداکثر سه مرتبه پس از صرف غذا به شستشوی دهان و دندان به وسیله دهان شویه، مسواک و نخ دندان پرداخته شود. به طور کلی انجام امور بهداشت دهان و دندان امری ضروری تلقی میشود که توسط بسیاری از ما نادیده گرفته میشود و همین امر موجب شده که بسیاری از پوسیدگیها مابین دندانها رخ بدهد.
به همین جهت برای پیشگیری از عفونت و پوسیدگی میبایست هرشش ماه جهت انجام معینات پزشکی و بررسی دندانها به دندان پزشک مراجعه کرد. متاسفانه در کشور ما درصد بالایی از مردم نه تنها بهداشت روزانه دهان و دندان خود را رعایت نمیکنند، بلکه هر شش ماه نیز برای بررسی دندانهایشان به مراکز درمانی مراجعه نمیکنند و به همین علت تنها زمانی متوجه خرابی دندان هایشان میشوند که دیگر دیر شده و کار از کار گذشته. در کنار رعایت کردن موارد بهداشتی، توجه به لکهها، ترکها، درد دندان و در مواردی متورم شدن لثه و اذیت شدن هنگام خوردن چیزهای گرم و سرد، شوک و ضربه وارد نکردن به دندانها، از مواردی است که میتواند از پوسیدگی و نیاز به عمل ترمیم ریشه و یا همان عصب کشی دندانهای شما جلوگیری کند.
پوسیدگیهایی که اگر زود به فکر آنها نیفتیم و در درمان آنها کوتاهی کنیم خیلی زود به عصب میرسند و چه بسا نیاز به کشیدن دندانها شود. همچنین در مواردی که آسیب وارد شده به دندانها زیاد باشد و یا مینای دندان ضعیف باشد، عمل عصب کشی کار بیهودهای بوده و حتی ممکن است پس از عصب کشی نیاز به کشیدن دندان آسیب دیده شود. ما اینجا درمورد عصب کشی دندان و یا Root canal (روتکانال) صحبت خواهیم کرد.
هنگامی که دندان شما نیاز به عصب کشی داشته باشد به یک اندودنتیست (متخصص امور ریشهای دندان) مراجعه خواهید کرد و پس از بررسی های مربوطه و معاینه با اشعه x او از شما میخواهد که هرچه زودتر دندانتان را ترمیم کنید. با آسیب دیدن بخش پالپ دندان که دارای عروق خونی عصبها و بافت میباشد دندان نیاز به عصب کشی پیدا میکند.
عصب کشی دندانها (Root canal)
کسانی که میخواهند عصب کشی دندان انجام بدهند و دندانشان آسیب دیده است، حتماً سؤالاتی مربوط به اینکه آیا این کار درد هم دارد، یا خیر و یا اینکه اگر درد دارد درد آن چه مقدار است و سوالاتی از این قبیل دارند که در ادامه به آنها پاسخ خواهیم داد.
اندودنتیست، همان کسی که قرار است عمل عصب کشی را روی دندان شما انجام دهد. پیش از هرچیز بیحسی را به لثه شما تزریق میکند تا دردی احساس نکنید، اما ممکن هست هنگام بیحسی و یا در زمان عصب کشی شما دردی را احساس کنید که نگران این مسئله نباشید فقط زمانی که احساس کردید دردتان دارد بیشتر میشود میتوانید به پزشک خود بگویید تا مجددا بی حسی را به لثه شما تزریق کند. توجه داشته باشید که این عمل ممکن است چنیدین بار تکرار شود، همچنین پس از عصب کشی نیز ممکن است دردی را احساس کنید که نباید نگران شوید چرا که به زودی این درد از بین میرود اما اگر دردتان بیشتر از چهار روز به طول انجامید حتماً با پزشکتان مطرح کنید.
بعد از تزریق بیحسی پزشک شما شکافی بر روی سطح دندان و یا تاج آن ایجاد خواهد کرد که ممکن است برخلاف قسمت درونی دندان ظاهری سالم داشته باشد. این شکاف راه را برای رسیدن به بخش نرم و آلوده دندان باز میکند و پزشک شما تمام بخشهای آسیب دیده را خالی میکند و برای جلوگیری از عفونت مجدد به آن آنتیبیوتیک تزریق میکند تا خطری دندانهای شمارا تهدید نکند. سپس دندانپزشک دندانتان را پانسمان کرده و به پرکردن دندانهایتان میپردازد.
اندودنتیست دندان شمارا توسط اشعه x معاینه میکند تا مطمئن شود آنتیبیوتیکها به خوبی عمل کردهاند و هیچ عفونت یا آلودگی در دندان شما وجود ندارد. بعد از پرکردن دندان از شما خواسته میشود که با دندان به آرامی رفتار کنید و ممکن است که لثه کمی متورم شده باشد که این امری طبیعی است، اما اگر فکر میکنید که این برآمدگی زیادی و غیرطبیعی است با پزشک خود مطرح کنید.
با پرکردن دندان در مواردی با توجه به تشخیص اندودنتیست کار تمام است اما اگر نیاز باشد باید روی دندان روکش کشیده شود که این مورد به نوع دندان و نوع عصب کشی بستگی دارد. لازم به ذکر است که این کار دندانتان را محکمتر میکند و باعث میشود در برابر سرما و گرما واکنشی نشان ندهد. همچنین پس از پرکردن، دندان به رنگ طوسی در میآید که با روکشکردن، رنگ آن سفید میشود.
در انتها باید بگوییم که هیچ چیز دندان خودتان نمیشود و ممکن است به دلیل ضعف مینای دندان و مواردی از این قبیل مجبور به کشیدن دندان شوید و یا از همان ابتدا به جای عصب کشی دندان پزشک از شما بخواهد از روشهای دیگر مانند ایمپلنت استفاده کنید. توجه داشته باشید که تمام این روشهای ترمیم دندان مانند ایمپلنت، عصب کشی و … همانند دندانهای طبیعی و حتی بیشتر از آنها نیاز به توجه و مراقبت دارند.