پروتزهای فوری پیش از اینکه دندان خارج شود؛ ساخته می‌شود و بلافاصله پس از کشیدن دندان، جایگزین خواهد شد. از این پروتزها تنها جهت تکمیل روند بهبودی استفاده می‌شود و پس از اینکه روند بهبودی کامل شد؛ برداشته می‌شود که دهان جهت قرارگیری پروتزهای دائمی آماده شود.
اوردنچرها نیز نوعی از پروتزهای کامل هستند که بر ریشه‌های دندان طبیعی یا پایه‌های ایمپلنت قرار می‌گیرد. برای بسیاری از افراد استفاده از اوردنچر ساده‌تر از دست دندان است. ضمن اینکه این نوع نیز به راحتی قابل جابه‌جایی خواهد بود.
نظافت دندان‌های مصنوعی
صرف‌نظر از اینکه پروتز شما از چه نوعی باشد؛ می‌بایست همه دندان‌های مصنوعی درست همانند دندان‌های طبیعی روزانه تمیز شوند. حتی اگر دندان از جنس پروتزهای ساخت دست انسان به وجود آمده باشد؛ ممکن است که باکتری‌ها و پلاک‌های موجود در دهان، در صورت عدم شستشوی به‌موقع موجب بروز آسیب در لثه‌ها شوند.
جهت نظافت پروتزهای دندان، اگر پروتز متحرک هستند؛ آن‌ها را از دهان خارج کنید و با شستن آن مواد غذایی بین دندان‌ها را تخلیه کنید. سپس با مایع شستشو پروتز دندان، آن را ضدعفونی کنید. جهت نظافت پروتز از مسواک عادی یا برقی و خمیردندان به هیچ‌وجه استفاده نکنید؛ زیرا موجب ساییدگی و آسیب به پروتزها خواهد شد.
اگر دندان مصنوعی شما از نوع پرتز ثابت است؛ با یک مسواک نرم یا انگشت خود مقداری خمیردندان فلوئورید شده بر لثه‌ها و دندان‌های سالم خود بمالید که از پوسیدگی آن‌ها جلوگیری شود.
نگهداری از دندان مصنوعی
هنگام خواب، دندان‌های مصنوعی متحرک خود را از دهان خارج کنید. با این کار از آسیب‌های احتمالی حرکت ناگهانی آن در دهان جلوگیری می‌شود؛ ضمن اینکه فرصتی جهت استراحت به لثه‌ها خواهید داد. هرگز پروتزهای دندان را در آب گرم یا داغ قرار ندهید؛ زیرا موجب تغییر شکل آن‌ها خواهد شد. بنابراین حتی از شستشوی پروتزها با آب گرم نیز خودداری کنید.
در صورتی که قصد دارید جهت خیساندن پروتزهای دندان خود از مواد ضدعفونی استفاده کنید؛ پروتزها نباید اجزای فلزی داشته باشند. در غیر این صورت، این محلول فلز را لکه‌دار خواهد کرد.
آیا دندان مصنوعی بر شکل ظاهری افراد تاثیر دارد؟
فک و صورت بدون وجود دندان دفرمه و بدشکل خواهد بود. پروتزهای دندان به بازیابی شکل ظاهری صورت کمک خواهند کرد. اگر از پروتز کامل استفاده کنید تا چند هفته موجب تحریک بافت لثه خواهد شد که با مراجعه به دندان‌پزشک و تنظیم مجدد، برطرف خواهد شد. در شروع استفاده از پروتز، ترشح بزاق دهان افزایش پیدا می‌کند که پس از گذشت مدت‌زمان کوتاهی به حالت نرمال خود برمی‌گردد.
جهت جویدن غذا با پروتز، فرد به کمی تمرین نیاز دارد و بهتر است از غذاهای نرم و سوپ شروع کند. در طی این مدت تا جای ممکن از غذاهای چسبنده و جامد استفاده نشود. تکلم نیز پس از نصب دندان مصنوعی، کمی غیرعادی و متفاوت خواهد شد؛ اما با کمی تکرار، آهسته آهسته همه‌چیز عادی‌تر به نظر خواهد رسید. در صورت استفاده از پروتز کامل متحرک یا دست دندان، هنگام خمیازه یا خنده امکان دارد که پروتز از دهان خارج شود. در صورت بروز چنین اتفاقی پروتز به اصلاح نیاز خواهد داشت.
طول عمر دندان مصنوعی چقدر است؟
در صورتی که مراقبت‌های لازم از دندان‌های مصنوعی انجام شود؛ پروتز باید دست کم ۵ سال کیفیت اولیه خود را حفظ کند. اما با گذشت زمان، استخوان فک تحلیل می‌رود و کوچک می‌شود. در نتیجه پروتز در دهان شل خواهد شد و باید در اولین فرصت به متخصص مراجعه شود که شکل پروتز تغییر پیدا کند. اگر ساخت دندان مصنوعی اصولی و صحیح نباشد؛ استخوان فک سریع‌تر منقبض می‌شود و عمر پروتز کوتاه خواهد شد. متخصص جهت اتصال پروتز به سطح داخلی بافت دهان و لثه معمولا از لاینر استفاده می‌کند.
در صورتی که شکستگی جزئی بر دندان یا پایه اکلریلیک آن ایجاد شود؛ در مدت زمان کوتاه حدود یک الی دو روز قابل ترمیم است. کیت‌های ترمیم دندان در اکثر داروخانه‌ها به صورت آنلاین یا حضوری به فروش می‌رسد. البته ترمیم صحیح و اصولی دندان مصنوعی ممکن است که کمی پیچیده باشد؛ بنابراین حتما با دندان‌پزشک متخصص تماس بگیرید.
چکیده
در طول این مقاله گفته شد که هنگامی که به دلایل مختلفی همچون پوسیدگی، دندان‌های طبیعی از دست می‌روند؛ از پروتزهای دندان یا دندان مصنوعی به عنوان جایگزین استفاده می‌شود. پروتزهای دندان، فک و دهان را به حالت طبیعی خود باز می‌گرداند و به زیبایی شخص نیز کمک خواهد کرد؛ اما در روزهای آغازین استفاده از آن، شخص در تکلم و جویدن غذا کمی دچار مشکل می‌شود که با گذشت زمان طبیعی‌تر خواهد شد.
همچنین دانستید که دندان مصنوعی به دو دسته کلی و جزئی و ایمپلنت تقسیم می‌شود. پروتز کامل یا کلی، جایگزین تمام دندان‌های دهان خواهد شد؛ اما پروتزهای جزئی جای یک یا چند دندان را خواهند گرفت. ایمپلنت یا کاشت دائمی دندان نیز برای یک یا بیش از یک دندان قابل انجام است.